Hiện dữ liệu trên Internet được đối xử như nhau, nhưng các nhà cung cấp và chính phủ Mỹ đang tranh cãi xem có nên duy trì nó như vậy nữa hay không.
Net Neutrality là ý tưởng là những nhà cung cấp như Comcast và Verizon nên xử lí nội dung của họ qua các cáp mạng và tháp di động của họ một cách công bằng. Có nghĩa là họ không thể đưa một vài dữ liệu vào ‘ đường cao tốc’ trong khi đang chặn hay phân biệt các loại tài nguyên khác.
Nói cách khác, các công ty này không được chặn bạn truy cập dịch vụ như Skype hoặc làm chậm Netflix hoặc Hulu để khuyến khích bạn giữ gói đường truyền hoặc mua dịch vụ video trực tuyến khác.
FCC đã trải qua nhiều năm dưới sự quản lý của cả chính phủ Bush và Obama, vẫn đang cố gắng thực thi các biện pháp bảo vệ trung lập về mạng. Sau một loạt các thất bại pháp lý bởi các nhà cung cấp dịch vụ băng thông rộng, FCC đã thông qua trật tự trung lập về mạng vào năm 2015.
Tuy nhiên, vào tháng 12/2017, FCC được kiểm soát bởi đảng Cộng hoà đã bỏ phiếu huỷ bỏ điều này, cho phép để các nhà cung cấp băng thông rộng tự do chặn hoặc giảm tốc độ nội dung họ thấy phù hợp.
Những người ủng hộ Net Neutrality từ lâu cho rằng để internet như sân chơi mở rộng là điều cốt yếu cho sự đổi mới. Nếu các nhà cung cấp dịch vụ băng rộng có quyền rớ vào điều này, các công ty và công nghệ mới có thể không bao giờ có cơ hội phát triển. Ví dụ, nếu các nhà cung cấp dịch vụ Internet chặn hoặc giới hạn truyền video trực tuyến vào giữa những năm 2000, hiện nay chắc chúng ta sẽ không có Netflix hoặc YouTube.
Những người ủng hộ khác nhấn mạnh tầm quan trọng của sự trung lập đối với các biểu hiện tự do với tình huống: một số ít các công ty viễn thông lớn thống trị thị trường băng thông rộng, họ như được đặt vào tay quyền lực. Họ có thể giúp người trả giá cao nhất nhằm ngăn chặn các quan điểm hoặc các bài phát biểu trực tuyến.
Hầu hết các nhà cung cấp băng thông rộng hứa không chặn hoặc bóp méo nội dung trước phán quyết. FCC lập luận rằng các luật chống độc quyền truyền thống sẽ ngăn các nhà cung cấp lẩn tránh đối thủ của họ. Tuy nhiên, người ủng hộ Net Neutrality lo ngại rằng chúng ta sẽ sớm nhìn thấy các con đường cao tốc xuất hiện trên internet.
Ví dụ, một nhà cung cấp băng thông rộng có thể để một số công ty phải trả tiền cho việc ưu tiên trên mạng băng thông rộng. Theo thời gian, các công ty và tổ chức khó có thể đáp ứng được yêu cầu của nhà cung cấp. Điều này có thể dẫn đến nhiều hệ quả.
Lịch sử của Net Neutrality
Giáo sư Tim Wu, Đại học Columbia, đã đặt ra thuật ngữ “Trung lập về mạng” (Net Neutrality) trong một bài báo năm 2003 về sự phân biệt trực tuyến. Vào thời điểm đó, một số nhà cung cấp dịch vụ băng rộng, bao gồm Comcast, đã cấm người dùng internet ở nhà truy cập mạng riêng ảo (VPN), trong khi một số khác như AT&T đã cấm người dùng sử dụng các bộ định tuyến Wi-Fi.
Wu lo ngại rằng khuynh hướng hạn chế các công nghệ mới của các nhà cung cấp băng thông rộng sẽ gây tổn hại đến sự đổi mới về lâu dài. Ông cũng đã kêu gọi thành lập các quy định chống phân biệt đối xử.
FCC của chính phủ Bush đã lần đầu tiên bãi bỏ quy định chống phân biệt đối xử cho internet trong một tuyên bố chính sách vào năm 2005. Nó cấm các nhà cung cấp dịch vụ internet chặn nội dung pháp lý hoặc ngăn khách hàng kết nối các thiết bị họ chọn vào internet.
Theo chính sách này, FCC đã ra lệnh cho Comcast trong năm 2008 ngưng làm chậm các kết nối được dùng cho phần mềm chia sẻ tập tin ngang hàng BitTorrent, lệnh này thường được sử dụng cho vi phạm bản quyền kỹ thuật số, nhưng cũng đã được sử dụng hợp pháp. Comcast đã kiện FCC rằng cơ quan này đã đi quá giới hạn. Một tòa án liên bang đã phán quyết rằng FCC đã không thực hiện vụ kiện pháp lý có thẩm quyền khi thực thi tuyên bố chính sách năm 2005.
Trong năm 2010, FCC – dưới thời tổng thống Obama – đã thông qua một trật tự chi tiết hơn về bình đẳng trên mạng. FCC từng hy vọng sẽ đứng lên giám sát pháp lý. Tuy nhiên, cơ quan này đã bị khởi tố lại bởi Verizon vào năm 2014. Tòa án đã phán quyết rằng cơ quan này không có quyền áp đặt các quy định trung lập trên mạng của các dịch vụ không được xem là các nhà mạng thông dụng như dịch vụ điện thoại, theo Điều II của Luật Thông tin.
Cuối năm đó, FCC đã đưa ra một đề xuất mới rằng những người ủng hộ Net Neutrality sẽ cho phép đường cao tốc trên internet. Ý tưởng này khiến diễn viên hài John Oliver giận dữ. Trước đó, anh là người đã khuyến khích người xem chương trình Last Week Tonight của mình đưa ra bình luận để thể hiện sự ủng hộ đối với Trung lập về mạng. Hàng loạt các ý kiến đã làm hỏng trang web của FCC. Cơ quan cuối cùng đã nhận được 21,9 triệu ý kiến về vấn đề này.
Sau đó, người đứng đầu FCC là Wheeler đã thay đổi cách tiếp cận và quyết định phân loại lại các nhà cung cấp dịch vụ băng rộng. FCC đã thông qua trật tự Trung lập về mạng vào năm 2015 và bị kiện lại bởi các công ty viễn thông. Tuy nhiên, tòa án từng bỏ đi các nỗ lực trước đây của FCC về các quy tắc Trung lập về mạng cuối cùng lại đứng về phía cơ quan này. Tòa án ra quyết định rằng các quy tắc năm 2015 là hợp pháp. Một nhóm ngành công nghiệp đã kháng cáo quyết định này lên Tòa án Tối cao nhưng vẫn chưa có thông tin xét xử.
Trong khi đó, sự kiểm soát của FCC đã thay đổi sau cuộc bầu cử năm 2016. Vào tháng 1/2017, Tổng thống Trump chỉ định ủy viên đảng Cộng hòa của FCC, Ajit Pai làm chủ tịch mới của cơ quan này. Tháng 4, ông tuyên bố kế hoạch đảo ngược trật tự Trung lập về mạng hồi năm 2015. Trang web FCC một lần nữa tràn ngập nhiều ý kiến. Nhưng lần này, các nhà quan sát nhận thấy rằng có lượng lớn ý kiến phản đối sự trung lập không phải bởi con người mà là bởi bot.
Cuộc bỏ phiếu FCC tháng 12/2017 đã loại bỏ hoàn toàn các quy tắc năm 2015. Các quy định mới của FCC đã hạn chế trình trạng của các nhà cung cấp dịch vụ băng thông rộng cũng như hạn chế về nội dung. Thay vào đó, các quy tắc mới chỉ yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ Internet tiết lộ thông tin thực về quản lý mạng của họ.
Giờ đây, Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) sẽ bảo vệ người tiêu dùng khỏi bị cáo buộc được xem là vi phạm Trung lập về mạng. Nhưng FTC chỉ là cơ quan thực thi luật pháp, không thể tạo ra các quy tắc mới. Điều đó có nghĩa là không có nhiều cơ quan có thể đưa ra luật mới, dù vi phạm luật Trung lập về mạng được xem là không hợp pháp theo luật cạnh tranh công bằng.
Tương lai của Trung lập về mạng
Tương lai của sự trung lập hiện đang nằm trong tay của Quốc hội và các tòa án. Eric Schneiderman đã dẫn đầu 21 luật sư liên bang kiện FCC vào tháng Giêng để ngăn chặn các điều lệ mới và khôi phục lại những điều cũ. Một nhóm ngành công nghiệp với đại diện là Facebook, Google, Netflix và các công ty Internet khác cũng đã tuyên bố sẽ tham gia các cuộc chiến pháp lý để duy trì Trung lập về mạng.
Các chuyên gia về pháp luật nói rằng những người ủng hộ Trung lập về mạng nên có một vụ kiện. Luật liên bang nghiêm cấm các cơ quan liên bang thông qua các quy định một cách tùy tiện hay độc đoán, phần nào đó cũng để ngăn các quy định không chính thức ngoài sự kiểm soát của Nhà Trắng thay đổi các bên. Các cơ quan được phép thay đổi ý định của họ, tuy nhiên, người ta vẫn chờ xem cách tòa án quyết định.
Quốc hội đang xem xét hai đề xuất liên quan đến Trung lập về mạng. Một đề xuất được hậu thuẫn bởi đảng Dân Chủ sẽ thay thế quyết định năm 2017 của FCC, do đó sẽ giữ nguyên các quy tắc năm 2015. Đề xuất khác được đề cử bởi Đại diện Marsha Blackburn (R-Tennessee), sẽ cấm các nhà cung cấp dịch vụ băng rộng chặn các nội dung hợp pháp, nhưng sẽ không cấm các tuyến đường nhanh. Nghĩa là nó không có hiệu lực đối với Trung lập về mạng.
Quyết định cũng sẽ hạn chế nghiêm trọng cả mệnh lệnh và quyền hạn của FCC để điều chỉnh các nhà cung cấp internet trong tương lai. Việc này khiến các trật tự Trung lập khó được thi hành chặt chẽ.
Hiện tại, người dùng chỉ có thể mong đợi các nhà cung cấp dịch vụ băng thông rộng tận dụng lợi thế tự do mới của họ. Họ có lẽ sẽ không có những bước đi lớn để làm chậm lại hay ngăn chặn các dịch vụ cạnh tranh, đặc biệt là trong khi các tòa án vẫn đang cân nhắc quyết định mới nhất của FCC.
Tuy nhiên, chúng ta có thể mong đợi để xem nhiều hơn các thực tiễn mà các hãng đã sử dụng, ví dụ như cho phép nội dung của họ vượt qua giới hạn dữ liệu.
Theo WIRED
