Mục lục bài viết
Á hậu Quốc tế Thuý Vân, Nam Cơ Phó cùng các khách mời chuyên môn đã có buổi thảo luận xoay quanh tác động của hành vi quấy rối, bắt nạt trực tuyến, đưa ra một số lời khuyên, giải pháp cho thực trạng này trong khuôn khổ Buổi phát trực tiếp #CreateKindness Conversations trên nền tảng TikTok LIVE.
Buổi phát trực tiếp #CreateKindness Conversations vào 20:00 tối Chủ nhật, ngày 12/09 của TikTok LIVE với chủ đề về bắt nạt trực tuyến và lan toả sự tử tế trên môi trường internet đã nhận được sự phản hồi tích cực từ người xem. Á hậu Quốc tế Thúy Vân (@thuyvannetwork), nhà sáng tạo nội dung TikTok Nam Cơ Phó (@namcopho), Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Võ Huệ Anh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững – bà Nguyễn Phương Linh, và Đại diện TikTok Việt Nam – ông Nguyễn Lâm Thanh là những khách mời thảo luận.
Dưới sự dẫn dắt của host Dương Vũ, các khách mời đã có nhiều quan điểm đa chiều cũng như chia sẻ từ người thật – việc thật. Thông qua tương tác trực tuyến với người xem, các khách mời đồng thời cũng đưa ra nhiều lời khuyên hiệu quả dành cho các đối tượng liên quan đến bắt nạt trực tuyến, đồng thời kêu gọi mọi người lan toả sự tử tế trên môi trường internet.
Buổi phát trực tiếp mở đầu với video “Meanies to Goodies”, được thực hiện bởi TikTok và 6 nhà sáng tạo nội dung từ 6 quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Nội dung video xoay quanh các nhận xét và chia sẻ của nhà sáng tạo nội dung khi đọc các bình luận “xấu tính” và “tử tế” trên kênh TikTok của mình.
“Thực trạng đáng buồn: Vô số hình thức bắt nạt trực tuyến”
Trong Buổi phát trực tiếp #CreateKindness Conversations, các khách mời đã cùng khái quát hoá thực trạng bắt nạt trực tuyến tại Việt Nam hiện nay. Với Á hậu Quốc tế Thúy Vân, đây lại là kỷ niệm đáng buồn: “Vân đã biết đến thực trạng này từ nhiều năm trở lại đây. Và bản thân Vân cũng đã trải qua từ khi học lớp 10 – thời điểm đấy các nền tảng chưa phổ biến. Vân bị đăng hình lên diễn đàn của trường và bị chính những người mình quen biết nói xấu. Có thể nói thời cấp 3 của Vân không mấy tốt đẹp, Vân chỉ có một người bạn thân ở bên để vượt qua, chúng mình vẫn chơi thân tới bây giờ”.
Còn ở thời hiện tại – giai đoạn Thuý Vân đã đạt được nhiều thành tựu trong cuộc sống, khi đối diện với bắt nạt trực tuyến, nàng Á hậu có buồn phiền vì “những công sức của mình không được công nhận, đôi lúc cảm thấy nghi ngờ về bản thân, mất đi sự vô tư”. Tuy nhiên, đến nay cô đã tìm được cách cân bằng và có bản lĩnh để vượt qua, không còn khó khăn như hồi cấp 3.
Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Võ Huệ Anh định nghĩa bắt nạt trực tuyến “là một hình thức bắt nạt hoặc quấy rối bằng các phương tiện điện tử, mang đến sự tổn thương lâu dài, âm ỉ về tinh thần cho người bị tác động”. Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững – bà Nguyễn Phương Linh có nhận định bổ sung thêm rằng: “Thực trạng đáng buồn là bắt nạt trực tuyến ngày nay có thể gọi là một vấn nạn, với vô số hình thức biến tướng, phức tạp. Điển hình nhắc đến các hành vi được gán mác ‘khẩu nghiệp’ hay lập các hội nhóm tẩy chay chuyên nghiệp, nói xấu ẩn danh…”
Bà Nguyễn Võ Huệ Anh chia sẻ: “Ngoài những trạng thái như buồn bã, mệt mỏi, stress, mất ngủ, mất động lực… mà Á hậu Quốc tế Thuý Vân và Nam Cơ Phó trải qua thì còn có một cảm giác nghiêm trọng hơn – đó là khi nạn nhân cảm thấy như tất cả mọi người đang quay lưng lại với mình. Theo UNICEF, trong tình trạng xấu hơn, tới một giai đoạn, nạn nhân sẽ cảm thấy không thể chia sẻ với ai khác, thậm chí không cố gắng để giải quyết vấn đề. Trong những trường hợp nghiêm trọng, một người bị bắt nạt, đe dọa trực tuyến có thể dẫn đến hành vi tự kết liễu cuộc sống”.
Phải làm gì để bảo vệ bản thân và cộng đồng?
Là những người thường xuyên nhận được những bình luận mang tính quấy rối từ cộng đồng mạng, Á hậu Quốc tế Thuý Vân và Nam Cơ Phó đã có kinh nghiệm trong việc cư xử để không ảnh hưởng tiêu cực quá lớn tới bản thân và công việc. Nàng Á hậu Quốc tế tìm đến những phương pháp thư giãn sâu, tập thể dục hay làm việc nhà để phân tán sự chú ý. Thuý Vân cũng không ngại trò chuyện với gia đình hay bạn bè để được giải toả. Lời khuyên của cô nàng dành cho các nạn nhân là hãy nói đúng lúc, đúng người, chia sẻ với bạn bè nhưng không nhất thiết phải phản bác lại tất cả các chủ đích tiêu cực của kẻ bắt nạt.
Còn với Nam Cơ Phó, anh sẵn sàng “tạo một vỏ bọc” và ẩn, chặn những người dùng tác động tiêu cực, quấy rối mình trên mạng. Đồng thời anh cũng đọc thêm nhiều những bình luận tích cực để tiếp năng lượng, tránh giữ cảm giác bức bối, buồn phiền, gây ảnh hưởng tới công việc và cuộc sống. Tất nhiên, những bình luận mang tính góp ý hợp tình hợp lý thì anh vẫn cởi mở tiếp thu để sửa đổi, cải thiện.
Bà Nguyễn Phương Linh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững chia sẻ: “Không thể phủ nhận vai trò của công nghệ trong đời sống ngày nay nhưng sự phát triển luôn đi kèm mặt trái. Với người bị bắt nạt, để bảo vệ bản thân bạn nên có những chỗ dựa tinh thần ngoài đời, chủ động tránh tiếp xúc với những tấn công hay nguồn tin tiêu cực. Hành động cấp thiết hơn bạn có thể làm là báo cáo hành vi của kẻ bắt nạt trên nền tảng trực tuyến khi thấy những hành vi vi phạm Tiêu chuẩn Cộng đồng. Các nền tảng như TikTok đều có những cơ chế xét duyệt, xử lý kịp thời khi có báo cáo từ người dùng.
Hành vi của mỗi người trên môi trường mạng có thể quyết định nhân dạng của người đó ngoài đời. Vậy nên với người dùng mạng nói chung, trước hết phải hiểu đúng về các hành vi bắt nạt trực tuyến, có ý thức trách nhiệm với hành động của mình và đặt mình vào vị trí của người khác. Khi hiểu đúng, cộng đồng nên chung tay đẩy lùi bắt nạt trực tuyến, lên án những hành vi tiêu cực, cũng như tham gia những chiến dịch như #CreateKindness để góp phần lan toả sự tử tế trên môi trường mạng”.
Vai trò của các cá nhân và nỗ lực của TikTok để lan toả sự tử tế
Hành trình lan toả sự tử tế trên môi trường internet cần nỗ lực từ nhiều bên, từ nền tảng, doanh nghiệp, các cơ quan chức năng và cả người dùng. Đại diện cho nhà sáng tạo nội dung đồng thời là người dùng các nền tảng trực tuyến, Nam Cơ Phó khẳng định: “Nam tin mỗi người cần tự tìm hiểu kỹ lưỡng, có nhận thức đúng đắn, nắm vững các Tiêu chuẩn Cộng đồng trước tiên. Ngoài ra, Nam rất vui mừng khi hiện nay có rất nhiều nhà sáng tạo thực hiện các nội dung liên quan đến phát triển bản thân, nâng cao nhận thức cộng đồng, sống tích cực… trên nền tảng trực tuyến. Song song với đó, Nam kỳ vọng những nền tảng trực tuyến có thể tạo điều kiện để người dùng và các nhà sáng tạo nội dung lan tỏa thêm nhiều thông tin hữu ích về hành vi bắt nạt trực tuyến, khuyến khích các hành vi tốt, tử tế như cách mà TikTok đang làm”.
Ông Nguyễn Lâm Thanh, Đại diện TikTok Việt Nam chia sẻ: “TikTok luôn khuyến khích người dùng chia sẻ những câu chuyện của bản thân, góp phần lan tỏa giá trị cho cộng đồng, thúc đẩy hành vi tốt. Những video với các hashtag liên quan đến sự tử tế như #giupdo (giúp đỡ) thu hút hơn 170 triệu lượt xem, #tuthien (từ thiện) đạt 35 triệu lượt xem và #thiennguyen (thiện nguyện) với 23 triệu lượt xem. Ngoài ra, Việt Nam là 1 trong 10 nước sử dụng nhãn dán trái tim nhiều nhất với hơn 150 triệu lượt sử dụng và hơn 380 triệu lượt thả tim trên TikTok”.
Thông qua Buổi phát trực tiếp #CreateKindness Conversations, Đại diện TikTok Việt Nam đã giới thiệu một số tính năng an toàn, trao quyền cho người dùng chủ động kiểm soát tài khoản và nội dung của chính mình như Chế độ riêng tư, Bộ lọc bình luận, Quản lý thời gian truy cập, Chế độ Hạn chế, Báo cáo trong ứng dụng… Các chính sách và công cụ như Tiêu chuẩn Cộng đồng, Trung tâm An toàn cũng luôn được TikTok cải thiện, cập nhật. Ngoài các ứng dụng công nghệ tiên tiến, đội ngũ kiểm duyệt nội dung của TikTok làm việc liên tục để chủ động phát hiện, loại bỏ các nội dung có dấu hiệu vi phạm Tiêu chuẩn Cộng đồng.
Những giải pháp/đề xuất của người dùng nhằm duy trì không gian sáng tạo tử tế và thân thiện cũng được TikTok ghi nhận mỗi ngày. Đó cũng là một trong những lý do thôi thúc TikTok phối hợp với chuyên gia và đối tác triển khai những chiến dịch, khởi xướng các phong trào ủng hộ và lan tỏa sự tử tế trên nền tảng, trong đó có #CreateKindness.