Theo Kaspersky, backdoor ShadowPad cho phép kẻ tấn công đẩy các module độc hại đến máy nạn nhân và lấy cắp dữ liệu.
Các chuyên gia Kaspersky Lab mới đây đã phát hiện một backdoor được cài vào một sản phẩm phần mềm quản lý máy chủ, được sử dụng bởi hàng trăm doanh nghiệp lớn trên thế giới. Khi kích hoạt, backdoor giúp kẻ tấn công tải về các mô đun độc hại hoặc lấy cắp dữ liệu. Kaspersky Lab đã thông báo cho NetSarang, nhà cung cấp phần mềm bị lây nhiễm và đã kịp thời gỡ bỏ mã độc và phát hành bản cập nhật cho khách hàng.
ShadowPad là một trong những cuộc tấn công chuỗi cung ứng lớn nhất được biết đến. Nếu không được phát hiện và vá nhanh chóng, nó có khả năng đã nhắm mục tiêu vào hàng trăm tổ chức trên toàn thế giới.
Quá trình tìm ra ShadowPad
Vào tháng 7/2017, nhóm nghiên cứu và phân tích toàn cầu của Kaspersky Lab (GReAT) đã tiếp cận một tổ chức tài chính. Các chuyên gia bảo mật của tổ chức này đã lo lắng về các yêu cầu DNS (tên miền máy chủ) đáng ngờ bắt nguồn từ một hệ thống liên quan đến việc xử lý các giao dịch tài chính.
Các cuộc điều tra tiếp theo cho thấy nguồn gốc của những yêu cầu này là phần mềm quản lý máy chủ, được sản xuất bởi một công ty hợp pháp và được sử dụng bởi hàng trăm khách hàng trong các ngành như dịch vụ tài chính, giáo dục, viễn thông, sản xuất, năng lượng và vận tải. Phát hiện đáng lo ngại nhất là thực tế nhà cung cấp không hề thiết lập phần mềm thực hiện những yêu cầu này.
Các phân tích sâu hơn của Kaspersky Lab cho thấy các yêu cầu đáng ngờ thực sự là kết quả hoạt động của một module độc hại ẩn bên trong một phiên bản gần đây của phần mềm hợp pháp này. Sau khi cài đặt bản cập nhật phần mềm bị lây nhiễm, module độc hại sẽ bắt đầu gửi truy vấn DNS tới các tên miền cụ thể (máy chủ lệnh và điều khiển) với tần suất 8 giờ một lần.
Các nội dung gửi đi bao gồm thông tin cơ bản về hệ thống nạn nhân (tên người dùng, tên miền, tên máy chủ lưu trữ). Nếu kẻ tấn công xem hệ thống này là “thú vị”, máy chủ ra lệnh sẽ trả lời và kích hoạt một nền tảng backdoor đầy đủ, sẽ âm thầm triển khai bên trong máy tính bị tấn công. Sau đó, theo lệnh từ những kẻ tấn công, backdoor sẽ có thể tải về và thực thi mã độc hại hơn.
Sau khi phát hiện, các nhà nghiên cứu Kaspersky Lab đã liên lạc ngay với NetSarang. Công ty này đã phản ứng nhanh và phát hành phiên bản cập nhật của phần mềm mà không có chứa mã độc hại.
Cho đến nay, theo nghiên cứu của Kaspersky Lab, module độc hại đã được kích hoạt ở Hồng Kông, nhưng nó có thể đang nằm yên trên nhiều hệ thống khác trên toàn thế giới, đặc biệt nếu người dùng chưa cài đặt phiên bản cập nhật của phần mềm bị ảnh hưởng.
Khi phân tích các kỹ thuật và quá trình của công cụ được sử dụng bởi những kẻ tấn công, các nhà nghiên cứu của Kaspersky Lab đã đi đến kết luận rằng một số điểm tương đồng đã cho thấy các biến thể của phần mềm độc hại PlugX được sử dụng bởi Winnti APT, một nhóm tội phạm mạng nói tiếng Hoa. Tuy nhiên, thông tin này chưa đủ để kết nối chính xác đến các đối tượng này.
Ông Igor Soumenkov, chuyên gia bảo mật, Nhóm nghiên cứu và phân tích toàn cầu, Kaspersky Lab cho biết: “ShadowPad là một ví dụ về mức độ nguy hiểm và quy mô lớn một cuộc tấn công chuỗi cung ứng thành công có thể xảy ra. Do cơ hội tiếp cận và thu thập dữ liệu mà nó mang lại cho những kẻ tấn công, rất có thể nó sẽ được thực hiện lại với một số phần mềm khác được sử dụng rộng rãi.
May mắn là NetSarang đã nhanh chóng phản ứng sau thông báo của chúng tôi và đưa ra bản cập nhật phần mềm, gần như đã ngăn chặn rất nhiều dữ liệu bị đánh cắp và quay lại tấn công khách hàng của họ. Tuy nhiên, trường hợp này cho thấy các công ty lớn nên dựa vào các giải pháp tiên tiến có khả năng theo dõi hoạt động của mạng và phát hiện các bất thường. Những giải pháp này giúp bạn có thể phát hiện ra hoạt động độc hại ngay cả khi kẻ tấn công đủ tinh vi để ẩn phần mềm độc hại bên trong phần mềm hợp pháp.”
Tất cả các sản phẩm của Kaspersky Lab phát hiện và bảo vệ chống lại phần mềm độc hại của ShadowPad như “Backdoor.Win32.ShadowPad.a”.
Kaspersky Lab khuyên người dùng phải cập nhật ngay phiên bản mới nhất của phần mềm NetSarang, từ đó mô-đun độc hại sẽ được gỡ bỏ và kiểm tra các hệ thống của họ để biết dấu hiệu truy vấn DNS tới các tên miền không bình thường. Một danh sách các tên miền máy chủ lệnh được sử dụng bởi mô-đun độc hại có thể được tìm thấy trong Securelist blogpost, cũng bao gồm các thông tin kỹ thuật về backdoor.
Theo Kaspersky
