Cách mạng Công nghiệp 4.0 hay quá trình số hóa các ngành công nghiệp đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của khu vực Châu Á. Việc chuyển đổi các công ty và doanh nghiệp trở thành những không gian ảo, được kết nối không còn là một lựa chọn nữa mà là đòi hỏi sống còn, chủ yếu là do áp lực ngày càng cao do đại dịch gây ra.
Một nghiên cứu mới đây của Deloitte đã minh chứng xu thế này khi 96% công ty tại Khu vực châu Á Thái Bình Dương (APAC) cho biết họ đã thực hiện kiểm toán để tìm kiếm các cơ hội từ Công nghiệp 4.0, mức cao hơn đáng kể so với trung bình toàn cầu là 51%.
Ông Stephan Neumeier, Giám đốc Điều hành Kaspersky khu vực APAC chia sẻ: “Mức độ số hóa của khu vực APAC vẫn còn ở giai đoạn đầu cho tới khi đại dịch buộc mọi người phải xem xét lại thực tiễn hoạt động của họ. Ngược với quan điểm phổ biến cho rằng Công nghiệp 4.0 là chủ đề vĩ mô chỉ giới hạn trong phòng họp lãnh đạo, cuộc cách mạng này đang thực sự lấy người dùng làm trọng tâm. Cùng với những đột phá về công nghệ như Dữ liệu lớn (Big Data), Internet kết nối vạn vật (Internet of Things – IoT), 5G,… đã sẵn sàng để tạo dựng một tương lai tùy biến.”
Trong “tương lai tùy biến”, các sản phẩm và dịch vụ sẽ được phát triển phù hợp với mong muốn của người dùng. Điều đó còn được biết đến như là “cá nhân hóa – personalisation”, một xu thế hình thành nên từ kết nối siêu băng rộng di động của công nghệ 4G, với khả năng mang đến cho con người khả năng đặt một chuyến xe khi cần thiết, phát (stream) các bài hát hay nội dung mong muốn,…
Khi ngày càng có thêm nhiều công nghệ tiên tiến, 83% người dùng đánh giá cao trải nghiệm được cá nhân hóa đến mức họ sẵn sàng chia sẻ dữ liệu để hiện thực hóa mong muốn đó. Trên thực tế, người dùng không sẵn sàng trao tặng nhiều dữ liệu hơn những gì mà họ đã thỏa thuận.
Ví dụ, những điều tưởng chừng đơn giản như việc lựa chọn một bài hát để phát lại nhiều lần và sau đó được phân tích bởi các công ty streaming âm nhạc dự đoán cảm nhận của người dùng vào một thời điểm hoặc tại một địa điểm nhất định. Điều đó cũng diễn ra với các ứng dụng hẹn hò với khả năng nhận biết khi một người đang ở trong tâm trạng buồn bực hay dễ cảm xúc, vào thời điểm nào trong ngày, dựa trên số lần vuốt màn hình từ trái sang phải.
Về phương diện theo dõi vị trí, người dùng đã chia sẻ vị trí của họ theo thời gian thực, ngay cả trước khi xảy ra đại dịch. Phương thức người dùng sử dụng các bản đồ ảo để tìm đường hoặc tìm kiếm thông tin về tình hình giao thông cũng nâng cao năng lực của các ứng dụng này trong việc tích lũy lượng dữ liệu khổng lồ, cho phép các ứng dụng dự báo các quy luật về hành vi và hoạt động thể chất. Những dữ liệu như vậy sẽ rất rủi ro nếu rơi vào tay kẻ xấu.
Với lượng thông tin như vậy, một tương lai tùy biến là hoàn toàn có thể khi có rất nhiều công ty giờ đây thấu hiểu khách hàng hơn là chính bản thân khách hàng hiểu về họ.
Các mối đe dọa bảo mật tấn công vào ngành sản xuất khu vực APAC
Một số công ty khởi nghiệp trên thế giới đã hiểu rõ nhu cầu và triển khai hoạt động tùy biến trên quy mô lớn. Giờ đây người dùng có thể ghi tên mình trên đôi giày được thiết kế riêng cho họ, mua một sản phẩm vòng đeo cổ được tùy biến theo nhu cầu cũng như là cấy ghép các bộ phận cơ thể phù hợp hơn, hay có các liều thuốc được cá nhân hóa dành cho họ,…
Mặc dù đây là những minh chứng về sức mạnh của công nghệ khi được khai thác đúng cách, quy trình sản xuất linh hoạt và có tính kết nối cao cũng mở rộng phạm vi tấn công của tội phạm mạng. Báo cáo mới nhất từ Kaspersky về các hệ thống tự động hóa công nghiệp đã cho thấy rằng, châu Á và châu Phi kém an toàn hơn so với toàn cầu trong sáu tháng đầu năm 2020.
Các khu vực của châu Á chiếm bốn trong số năm vị trí dẫn đầu trong bảng xếp hạng khu vực dựa trên tỷ lệ phần trăm số máy tính của Hệ thống điều khiển công nghiệp (Industrial Control Systems – ICS) bị lây nhiễm nhiều nhất trong nửa đầu năm. Khu vực Đông Nam Á chiếm tỷ lệ phần trăm cao nhất, đứng đầu trong một số xếp hạng:
- phần trăm máy tính ICS bị tấn công bởi hoạt động phá hoại– 49,8%
- phần trăm máy tính ICS bị tấn công bởi các mối đe dọa bảo mật Internet– 14,9%
- phần trăm máy tính ICS bị tấn công bởi các file mã độc gửi kèm email – 5,8%
Châu Phi đứng thứ hai trong khi các khu vực Trung, Đông và Nam Á bám đuổi sát sao tương ứng ở vị trí thứ ba, tư và năm.
Liên quan đến mã độc tống tiền, các khu vực châu Á vẫn đứng đầu với mức chênh lệch đáng kể về xếp hạng trong khu vực. Hơn một nửa số quốc gia nằm trong Top 15 khu vực APAC.
“Không ngạc nhiên khi các máy tính ICS tại khu vực APAC đứng trước nhiều mối đe dọa bảo mật nhất, vì khu vực này đang triển khai mạnh mẽ việc xây dựng một tương lai lấy khách hàng làm trung tâm. Các hệ thống thông minh và sản xuất tự động đòi hỏi những hệ thống phòng thủ thông minh, theo chiều sâu để phòng tránh những gián đoạn hoạt động do mã độc gây ra, với những hậu quả có thể ảnh hưởng tới cả môi trường thực tế và môi trường trực tuyến. Để phòng tránh những tình huống nguy hiểm, cần phải có một cách tiếp cận an toàn ngay từ trong thiết kế (secure-by-design). Khả năng miễn dịch trước các tấn công an ninh mạng cần phải được tích hợp trong mọi môi trường mạng của các hệ thống công nghiệp, cả ở hiện tại và trong tương lai.”, ông Neumeier bổ sung thêm.
Một ví dụ về ứng dụng an toàn và hữu ích của Industry 4.0 đã được Kaspersky và Siemens hợp tác phát triển cho trang trại nổi thông minh nuôi cá của Singapore Aquaculture Technologies (SAT). Là cơ sở đầu tiên tại Singapore và được kỳ vọng sẽ sản xuất 350 tấn cá mỗi năm, cơ sở thủy sản trị giá 4 triệu đô la Singapore này sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của người dân Singapore về sản phẩm cá chất lượng cao đồng thời vượt qua những thách thức mà biến đổi khí hậu gây ra, làm giảm sản lượng cá.
Ông Raimund Klein, Phó chủ tịch điều hành của Siemens Digital Industries khu vực Đông Nam Á cho biết: “Người tiêu dùng hiện nay quan tâm đến nguồn gốc thực phẩm, môi trường nuôi trồng và quy trình thu hoạch trước khi thực phẩm đến tay họ. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và thách thức về môi trường, hoạt động sản xuất thực phẩm giờ đây vừa phải mang tính bền vững vừa phải mang tính đạo đức. Điều đó là có thể khi chúng ta sử dụng các công nghệ một cách đúng đắn.”
“Bằng cách ứng dụng công nghệ phân tích mang tính dự báo tiên tiến, như là máy học (machine learning) và phân tích hình ảnh (video analytics), chúng tôi đã giúp SAT dự đoán tiềm năng tăng trưởng sinh khối (biomass) và phòng tránh sự bùng phát của dịch bệnh, qua đó giảm tỷ lệ cá chết. Chúng tôi còn đang mở ra con đường đến với nền thủy sản có khả năng mở rộng và độ linh hoạt cao và trên hết là thân thiện với môi trường trong toàn bộ chuỗi giá trị.”, ông bổ sung thêm.
Để bảo vệ môi trường ICS trước các vụ tấn công phá hoại, Kaspersky đưa ra một số khuyến nghị:
- Cung cấp cho nhân viên chương trình đào tạo cơ bản về an ninh mạng, bởi vì rất nhiều vụ tấn công có chủ đích bắt đầu từ kỹ thuật lừa đảo hoặc đánh lừa. Thực hiện mô phỏng một vụ tấn công lừa đảo (Phishing Attacks) tương tự để đảm bảo rằng họ biết cách nhận biết các email lừa đảo.
- Cung cấp cho bộ phận SOC của doanh nghiệp khả năng truy cập vào những thông tin cập nhật nhất về mối đe dọa bảo mật (threat intelligence – TI). Cổng thông tin về nguy cơ an ninh bảo mật của Kaspersky là đầu mối truy cập thông tin về nguy cơ an ninh bảo mật (TI) của công ty, cung cấp thông tin và dữ liệu về các vụ tấn công an ninh mạng được Kaspersky thu thập trong suốt hơn 20 năm qua.
- Để phát hiện, điều tra và khắc phục sự cố kịp thời ở cấp độ thiết bị đầu cuối, hãy triển khai các giải pháp EDR, như là Giải pháp phát hiện và ứng phó dành cho thiết bị đầu cuối của Kaspersky.
- Ngoài việc sử dụng các giải pháp bảo mật thiết bị đầu cuối cần thiết, hãy triển khai giải pháp bảo mật ở cấp độ doanh nghiệp để phát hiện các vụ tấn công có chủ đích ở cấp độ mạng ngay từ sớm, như là Nền tảng giải pháp của Kaspersky để đối phó với các vụ tấn công có chủ đích.
- Hãy đảm bảo rằng việc bảo vệ cả thiết bị đầu cuối công nghiệp cũng như là các thiết bị của doanh nghiệp. Giải pháp An ninh mạng công nghiệp của Kaspersky bao gồm chức năng bảo vệ riêng cho thiết bị đầu cuối và giám sát mạng để phát hiện bất kỳ hoạt động khả nghi và độc hại nào trong mạng công nghiệp.