Facebook đã nói tại San Francisco vào tuần trước rằng họ đã lên kế hoạch ưu tiên cho tin tức có chất lượng bằng cách cho phép người dùng xếp hạng các nguồn tin mà họ cho là đáng tin cậy nhất.
Sáng kiến này là một cuộc cải tổ lớn của Facebook nhằm làm nổi bật các bài viết, video và hình ảnh được chia sẻ bởi bạn bè, gia đình. Việc này sẽ không làm tăng lượng tin tức trên mạng xã hội. Tuy nhiên, động thái này đồng thời có nghĩa là những tin được tiêu thụ trên Facebook cũng sẽ là những cái tên đáng tin cậy trong giới truyền thông.
Mark Zuckerberg, CEO của Facebook, đã viết trong một bài đăng hôm thứ Sáu: “Ngày nay có quá nhiều tin tức giật gân, thông tin sai lệch và phân cực trên thế giới. Chúng tôi đã quyết định cho phép cộng đồng xác định nguồn nào là đáng tin cậy.”
Sự chuyển đổi này là một tín hiệu cho khả năng của Facebook – tận dụng năng lực của hơn 2 tỉ người trên thế giới để chọn lọc nguồn tin. Nhiều nhà xuất bản từ lâu đã dựa vào Facebook để tiếp cận người dùng đã phản ứng không hài lòng về tuyên bố của Facebook.
Động thái này cũng cho thấy Facebook vẫn chưa tính toán đầy đủ các chi phí để thực hiện loại bỏ các tin giả mạo trên nền tảng của mình. Facebook đã bị phê phán vào năm 2016 sau cuộc bầu cử tổng thống vì có quá nhiều tin xấu về Hillary Clinton, điều này ảnh hưởng đến kết quả cuộc bầu cử. Năm ngoái, Facebook cũng thừa nhận Nga đã tuyên truyền và quảng bá các bài viết gây chia rẽ.
Những lời chỉ trích tương tự cũng đã ảnh hưởng xấu đến công ty khác như Twitter, họ cho biết đã gửi email thông báo cho 677,775 người ở Hoa Kỳ rằng họ đã tương tác với các tài khoản tuyên truyền của Nga vào khoảng thời gian bầu cử năm 2016.
Đối với các nhà xuất bản, hệ thống xếp hạng mới của Facebook ngay lập tức đã đặt ra mối quan ngại, bao gồm nhiều ý kiến người dùng về việc thao túng độ tin cậy của nguồn tin.
Jason Kint, giám đốc điều hành của Digital Content Next, cho biết: “Đây là động thái tích cực nhưng rất khó khăn trong việc đảm bảo sự tin cậy. Các lỗi sẽ xuất hiện”. Ông nói thêm: “Làm sao người ta hack được game? Làm sao chúng ta có thể tin tưởng vào hệ thống xếp hạng? Có rất nhiều câu hỏi được đưa ra tại thời điểm này”.
Hệ thống mới cũng có lợi cho các nhà xuất bản. Người dùng Facebook được yêu cầu xếp loại tin tức mà họ tin tưởng nhất, qua đó giảm sự nổi bật của các nhà xuất bản đang cố gắng duy trì mục đích không tốt.
David Kaye, Báo cáo viên Đặc biệt của Liên Hợp Quốc về tự do ngôn luận, nói rằng Facebook có thể sẽ phải đối mặt với nhiều câu hỏi khó khi đưa chương trình xếp hạng mới ra toàn cầu.
Ông Kaye hỏi thêm: Chuyện gì sẽ xảy ra trong tình huống khi cộng đồng xác định một nguồn tin là đáng tin cậy nhưng nó lại là bất hợp pháp tại một nước nào đó? Facebook sẽ đứng về phe nào?” Nên nhớ là ở vài nơi trên thế giới, chính phủ kiểm soát tất cả các kênh tin tức chính thức, dù có nhiều nguồn tin nằm ngoài vòng pháp luật hoặc xuất bản giả danh.
Raju Narisetti, giám đốc điều hành của Gizmodo Media Group, đơn vị của Univision điều hành Jezebel nói: “Thật trớ trêu, Facebook vốn đã từ bỏ một thuật toán kết hợp các hành động của người dùng nhưng lại cho người dùng quyết định nguồn tin. Hệ thống xếp hạng do người sử dụng tạo ra là một sự thoái vị lớn về trách nhiệm xã hội.”
Nỗ lực của Facebook với tin tức trước đây đã mang lại hậu quả không mong muốn. Ví dụ, cuộc thử nghiệm loại bỏ các nhà xuất bản gần đây khỏi News Feed và đặt chúng dưới một tab riêng biệt ở sáu quốc gia, bao gồm Bolivia và Slovakia, đã làm bùng nổ số lượng tin rác.
Facebook cho biết tin tức sẽ được ưu tiên theo hệ thống xếp hạng mới từ thứ 2 trước khi mở rộng trên toàn cầu. Một số người dùng Facebook đã được yêu cầu xếp hạng sự đáng tin cậy của các trang tin tức xuất hiện trên mạng xã hội. Trong một cuộc khảo sát, mọi người được hỏi họ có nhận ra được một số trang web hay không và sau đó được hỏi: “Bạn tin tưởng tên miền này như thế nào?” Họ có thể chọn từ một loạt các câu trả lời được gợi ý.
Công ty đặt tại Thung lũng Silicon cho biết họ sẽ tiếp tục thăm dò ý kiến người sử dụng để tinh chỉnh và lựa chọn các tin tức đáng tin nhất. Hãng đã từ chối trả lời về số người và các nguồn tin được thăm dò.
Todd Breasseale, người phát ngôn của Facebook cho hay: “Là một phần của các cuộc điều tra chất lượng đang diễn ra, chúng tôi đã hỏi nhiều mẫu người khác nhau trên Facebook toàn nước Mỹ để đánh giá sự quen thuộc và độ tin tưởng vào các nguồn tin. Chúng tôi ưu tiên các liên kết từ các nguồn có độ tin cậy cao và giảm liên kết từ các nguồn có độ tin cậy thấp.”
Mark Zukerberg và Facebook đã có trách nhiệm về những gì xuất hiện trên mạng xã hội, đặc biệt là sau những lời chỉ trích về cuộc bầu cử năm 2016 với sự can thiệp của Nga. Hồi đầu tháng, Mark đã mô tả mục tiêu của năm 2018 rằng: “Đảm bảo thời gian dành cho Facebook là thời gian có ích”.
Việc cho phép người dùng xếp hạng độ tin cậy của tin tức chỉ là bước đầu. Facebook sẽ có nhiều thay đổi lớn trong tương lai.
Theo NyTimes
