Ngày nay, công nghệ và ứng dụng thông minh quá hữu ích, có thể giúp chúng ra giải quyết hầu hết vấn đề trong cuộc sống một cách dễ dàng. Nhưng, liệu có phải chính những tiện ích này có làm chúng ta trở nên ngày càng lười biếng và mất dần những kỹ năng cơ bản không?
Bộ phim The Matrix (Ma trận) phát hành năm 1999 là một tác phẩm xuất sắc mô tả về cách máy móc và công nghệ dần chi phối và thao túng đời sống con người. Đã 20 năm trôi qua nhưng sức ảnh hưởng và ý nghĩa của bộ phim đến ngày nay vẫn còn phù hợp.
Trong phim, năm 2199 sẽ nổ ra cuộc chiến giữa con người và những cỗ máy thông minh, các nhà khoa học phải tìm cách ngăn người máy tiếp nhận năng lượng từ ánh sáng mặt trời. Để phản kháng lại, robot đã nuôi con người trong phòng thí nghiệm để lấy điện sinh học từ cơ thể họ.
Trên thực tế, nỗi sợ hãi trí tuệ nhân tạo tước bỏ mọi công việc, thao túng con người vẫn đang tiếp diễn ở hiện tại. Nhiều ý kiến cho rằng sớm muộn thì điều đó cũng sẽ xảy ra nhưng không phải theo diễn biến trong The Matrix mà chính những ứng dụng thông minh trên điện thoại sẽ khiến chúng ta dần trở nên lười biếng và ngu ngốc hơn theo thời gian.
Công nghệ ngày nay có thể giải quyết hầu hết vấn đề, từ xem bản đồ, đọc báo, di chuyển, đặt đồ ăn, làm việc nhà… mà con người không cần can thiệp quá nhiều. Chính điều đó khiến chúng ta vô tình trở nên lệ thuộc vào các thiết bị và ứng dụng thông minh.
Xét một ví dụ cơ bản, trước đây nếu quên mất mình để điện thoại ở đây, bạn phải vắt óc suy nghĩ, cố gắng nhớ lại nơi đặt chúng thì hiện tại bạn chỉ cần nhấn một nút trên Apple Watch để thiết bị phát âm thanh và tiết lộ vị trí. Rất nhanh chóng và tiện lợi!
Nhưng hãy nhìn lại xem bạn lạm dụng tính năng này nhiều đến mức nào. Có phải đôi khi bạn vẫn nhấn nút tìm kiếm dù điện thoại ở ngay trước mặt bạn không? Sẽ như thế nào nếu bạn nhấn nút tìm điện thoại nhưng Bluetooth tắt?
Hẳn bạn sẽ hoảng sợ và cho rằng mình không thể nào tìm thấy điện thoại nữa, dù đó là điều hoàn toàn có thể thực hiện được chỉ cần một chút nhẫn nại.
Một ví dụ khác, nếu bạn đang điều khiển một chiếc ô tô có trang bị khóa thông minh, tự động khóa sau khi rời xe mà không cần thực hiện thủ công thì chắc chắn bạn sẽ quên khóa xe nếu lái một chiếc khác không có tính năng khóa tự động. Và tất nhiên bạn có thể sẽ bị mất xe sau vài lần mất cảnh giác như thế.
Rõ ràng những ứng dụng thông minh ngỡ đang giúp con người thoát khỏi những phiền toái lặt vặt thông thường, nhưng lại vô tình khiến chúng ta bị phụ thuộc nhiều vào công nghệ, đến mức gần như không thể thoát ra được.
Tất nhiên còn lâu máy móc mới trở nên thông minh hơn con người, nhưng công nghệ phát triển quá nhanh sẽ khiến chúng ta dần mất đi những kỹ năng cơ bản, ví dụ như tìm kiếm một món đồ thất lạc, khả năng ghi nhớ, định hướng… Để khắc phục điều này, liệu có phải chúng ta nên ngừng phát triển những ứng dụng thông minh trước khi quá muộn?