Sau khi Epic Games ra mắt hệ thống thanh toán riêng trong game Fortnite, Apple và Google vừa đồng loạt xóa tựa game này khỏi cửa hàng ứng dụng.
Hôm qua (13/8), Epic Games triển khai hệ thống thanh toán trong ứng dụng riêng, cố tình “làm ngơ” mức hoa hồng 30% tiêu chuẩn của Apple. Ngay sau đó, Nhà Táo đã gỡ tựa game Fortnite khỏi cửa hàng ứng dụng, tuyên bố Epic đang vi phạm nguyên tắc của App Store.
Chỉ vài tiếng sau, công ty khai sinh game Fortnite tuyên bố sẽ khởi kiện Apple vì hành vi lạm dụng thế độc quyền thị trường, chèn ép các nhà phát triển. Epic cho rằng hình thức thanh toán mới của hãng nhằm mang lại lợi ích cho người dùng, đồng thời cho rằng Apple tính hoa hồng quá cao. Động thái này càng làm căng thẳng hơn mối quan hệ giữa đôi bên.
Epic Games cũng triển khai hệ thống thanh toán của riêng mình trong phiên bản Android của Fortnite. Và Google cũng có động thái tương tự, xóa tựa game này khỏi Play Store. Theo The Verge, hành động của Epic có sự tính toán rõ ràng, nhắm vào Apple nhiều hơn Google vì Android là hệ điều hành nguồn mở nên người dùng vẫn có thể tải Fortnite bằng trình khởi chạy ứng dụng chính của Fortnite được Epic phân phối độc lập. Do đó, game thủ xài thiết bị iOS bị ảnh hưởng nhiều hơn.
Sau khi bị xóa khỏi App Store, Epic Games tung một loạt phản hồi được tính toán kỹ lưỡng, trong đó gồm kế hoạch kiện Apple có hành vi độc quyền trên App Store và một video trên YouTube và trong trang chủ của Fortnite, chế nhạo quảng cáo “1984” mang tính biểu tượng của nhà sản xuất iPhone, đồng thời kêu gọi mọi người gắn hashtag #FreeFortnite để ủng hộ Epic khởi kiện chống lại Apple.
Trong bản cập nhật iOS mới nhất của ứng dụng Fortnite, Epic nêu rõ nếu người dùng sử dụng hệ thống thanh toán của công ty sẽ rẻ hơn nhiều so với thông qua Apple. Theo đó, game thủ có thể mua V-bucks (tiền nạp game trong Fortnite) trực tiếp từ Epic Games với giá rẻ hơn 20% so với thanh toán qua App Store. Ví dụ, người chơi nạp 1000 V-bucks qua App Store sẽ mất 9,99 USD nhưng khi nạp trực tiếp qua Epic Games chỉ tốn 7,99 USD.
Apple cho biết công ty có kế hoạch làm việc với Epic để “giải quyết những vi phạm” nhưng nhấn mạnh rằng họ không có ý định ra “thỏa thuận đặc biệt” với nhà phát triển game Fortnite.
Hiện tại, những ai đã tải Fortnite vẫn có thể tiếp tục truy cập và chơi game, nhưng ứng dụng không còn xuất hiện trong App Store nữa nên người dùng không thể tải game về máy, cũng như không thể nhận bản cập nhật trong thời gian tới. Ngoài ra, game thủ vẫn có thể sử dụng hệ thống thanh toán trong ứng dụng Epic hoặc của Apple để mua V-bucks.
Từ lần đầu tiên Fortnite xuất hiện trên thiết bị di động năm 2018, Giám đốc điều hành của Epic, Tim Sweeney, đã tuyên bố với báo chí rằng ứng dụng được phát triển trên iOS theo đúng tiêu chuẩn vì Epic không có cách nào khác để thâm nhập vào hệ sinh thái khép kín của Apple. Táo Khuyết thu 30% tất cả các giao dịch mua hàng trong ứng dụng Fortnite, từ dịch vụ đăng ký các chức năng battle pass đến mua những mặt hàng trong game như biểu tượng cảm xúc, làm đẹp cho nhân vật…
Fortnite đã mang về cho Epic 2,4 tỷ USD vào năm 2018 và 1,8 tỷ USD năm 2019, đưa tựa game này trở thành một trong những nền tảng giải trí sinh lợi nhất trên toàn cầu. Sự thành công này một phần nhờ vào sự phổ biến của Fortnite trên nhiều nền tảng, người chơi có thể sử dụng cùng một tài khoản trên iOS, Nintendo Switch, PS4, Xbox One và cả PC.
Trước đây Epic từng qua mặt Google, phát hành ứng dụng trên Android dưới dạng tải trực tiếp thông qua trình khởi chạy phần mềm riêng. Song cuối cùng hãng phải cho ứng dụng quay lại Play Store vì khiếu nại bất thành. Epic phải trả cho Google 30% hoa hồng toàn bộ giao dịch trong ứng dụng. Vào thời điểm đó, Sweeney đã lên tiếng chỉ trích cả Apple lẫn Google, cáo buộc cả hai công ty lạm dụng nền tảng cũng như vị trí thị trường để tính phí các nhà phát triển cao hơn mức cần thiết.
Hiện tại, rất nhiều nhà phát triển đang liên kết với nhau cùng lên tiếng ủng hộ luật chống độc quyền. Epic đã “bắt tay” với Match Group, công ty mẹ của Tinder và một số ứng dụng hẹn hò khác, tuyên bố ủng hộ hai cuộc điều tra chống độc quyền với Apple do Liên minh châu Âu tiến hành. Năm ngoái, Spotify cũng đệ đơn kiện Apple lên Liên minh châu Âu, cáo buộc Táo Khuyết có hành vi độc quyền trên App Store. Nhà phát triển ứng dụng âm nhạc cho rằng họ phải chịu mức phí quá cao, khó có thể cạnh tranh lại Apple Music.
Nhiều nhà sản xuất ứng dụng khác cũng có động thái phản đối những chính sách trong App Store, cho rằng Apple và Google không minh bạch, tính phí các dịch vụ kỹ thuật số bất hợp lý. Hiện tại, Apple đang trong giai đoạn khó khăn, hãng phải điều chỉnh lại hoạt động trên App Store cùng các quy tắc áp dụng cho một số nhà phát triển nhất định để tránh bị xem là có hành vi độc quyền.
Cập nhật: Epic Games cũng đã đâm đơn kiện Google vì đã vi phạm luật chống độc quyền, chỉ vài giờ sau khi trò chơi Fortnite bị gỡ khỏi Google Play Store. Đơn kiện của Epic cáo buộc các hạn chế thanh toán của Google trên Play Store tạo thành độc quyền và do đó vi phạm cả Đạo luật Sherman và Đạo luật Cartwright của California.
Trong khi khiếu nại Apple mở ra với mô tả về quảng cáo mang tính biểu tượng của công ty năm 1984, thì đơn khiếu nại của Epic chống lại Google tập trung vào câu nói nổi tiếng “Don’t Be Evil” (Đừng trở nên xấu xa) là cụm từ được Google sử dụng trong bộ quy tắc ứng xử của mình, trước đây nó cũng là một phương châm. “Hai mươi hai năm sau, Google đã từ bỏ phương châm của mình gần như là một suy nghĩ mới”, đơn kiện cáo buộc, “và họ đang sử dụng quy mô của mình để làm điều xấu xa với các đối thủ cạnh tranh, những nhà sáng tạo, khách hàng và người dùng trong một loạt thị trường mà họ đã phát triển để độc quyền”
Tuy vậy theo The Verge, đơn kiện chống lại Google sẽ khó khăn hơn vì công ty kiểm soát phần mềm Android ít nghiêm ngặt hơn khi so với Apple với nền tảng iOS. Từ lâu, Android đã cho phép cài đặt các cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba, bao gồm cả ứng dụng của chính Epic. Các ứng dụng cũng có thể được truyền vào thiết bị thông minh qua các liên kết trực tiếp mà không cần sự tham gia của cửa hàng ứng dụng.
Trong nhiều năm, bản Fortnite trên Android chủ yếu được cung cấp thông qua loại chuyển tải này. Gần đây trò chơi này mới có mặt trên Google Play Store hồi tháng 4, vượt qua những lo ngại lâu nay về chính sách Cửa hàng Play lấy 30% với tất cả các giao dịch mua hàng trong ứng dụng. “Sau 18 tháng vận hành Fortnite trên Android bên ngoài Cửa hàng Google Play, chúng tôi đã nhận ra một cách cơ bản,” công ty cho biết vào thời điểm đó, “Google đặt phần mềm có thể tải xuống bên ngoài Google Play là một bất lợi.”
Vụ kiện hôm thứ Năm lập luận rằng Google đã thiết lập Play Store làm phương thức phân phối khả thi duy nhất cho các ứng dụng Android. “Bất chấp những hứa hẹn các thiết bị Android có thể cạnh tranh, Google đã dựng lên các rào cản về hợp đồng và công nghệ, ngăn cản các cách thức cạnh tranh trong việc phân phối ứng dụng cho người dùng Android, đảm bảo rằng Google Play Store chiếm gần như tất cả lượt tải ứng dụng từ các cửa hàng ứng dụng trên thiết bị Android”
