Cuộc thi lập trình cao cấp Đông Á (EAS Hackathon) với chủ đề về ngăn chặn rác thải nhựa trên biển đã diễn ra từ ngày 13 đến 16 tháng 12, 2022 tại Jakarta, Indonesia. Cuộc thi do ba nước Úc, Ấn Độ và Singapore đồng tổ chức.
Sự kiện có sự tham dự của Will Nankervis, Đại sứ Úc tại Đông Nam Á, Jayant Khobragade, Đại sứ Ấn Độ tại Đông Nam Á, và Borg Tsien Tham, Đại biện lâm thời Phái đoàn Đại diện thường trực Singapore tại Đông Nam Á. Ngoài ra còn có các đại sứ và đại diện của cuộc thi, các quan chức cấp cao của Ban Thư Ký Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á, các tổ chức dân sự và đại diện trong các lĩnh vực.
Các đội tham gia cuộc thi năm nay đến từ 13 quốc gia gồm Úc, Bruney, Campuchia, Ấn Độ, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Hàn Quốc, Singapore Thái Lan và Việt Nam. Đồng thời, xuyên suốt cuộc thi, các đội tham gia đều nhận được cố vấn trực tiếp bởi các chuyên gia.
Cuộc thi là sự nối tiếp thành công của hội thảo cấp cao Đông Á (EAS) về rác thải nhựa trên biển diễn ra vào ngày 14 và 15.2.2022. Sự kiện được tổ chức bởi Quỹ Châu Á (TAF), Quỹ ASEAN và Tổ chức Khoa học và nghiên cứu công nghiệp Khối thị vượng chung của Úc (CSIRO). Hội thảo còn có đóng góp ý kiến từ các chuyên gia đến từ Cơ quan Môi trường Quốc gia Singapore và Trung tâm Quốc gia về dịch vụ thông tin đại dương và nghiên cứu bờ biển của Ấn Độ.
Các bạn trẻ tham gia vào cuộc thi đã cùng nhau tranh tài tạo ra các ứng dụng kỹ thuật số đầy sáng tạo để kiểm soát lượng rác thải biển chính xác hơn tại các điểm nóng và khuyến khích các doanh nghiệp giảm thiểu sử dụng nhựa và tái chế chúng.
Ô nhiễm rác thải nhựa trên biển đang là vấn đề môi trường nghiêm trọng. Rác thải nhựa chiếm 80% trong ô nhiễm biển, và có khoảng 8 đến 14 triệu tấn nhựa thải ra đại dương mỗi năm. Có khoảng 50 đến 75 nghìn tỷ mảnh nhựa và hạt vi nhựa trong đại dương, và dự báo số lượng này sẽ cao hơn cả lượng sinh vật biển trong năm 2050. Vấn đề này có tác động tàn phá đến không chỉ môi trường biển và hệ sinh thái mà còn là an ninh lương thực và sức khỏe con người.
Nhiều nỗ lực đang được thực hiện để ngăn chặn vấn đề này, như áp dụng lệnh cấm tiêu thụ nhựa sử dụng 1 lần, thành lập ngân hàng xử lý chất thải, và khuyến khích tái chế chất thải nhựa. Các ứng dụng trong cuộc thi được mong đợi sẽ đóng góp vào các nỗ lực hiện tại để giải quyết thách thức chung này.
Trong bài phát biểu của mình, Đại sứ Nankervis cho biết: “Vấn đề rác thải nhựa trên biển sẽ không được giải quyết mà không có sự nỗ lực bền vững chung tay của các bạn trẻ.”
Đại sứ Jayant Khobragade chia sẻ: “Để giải quyết vấn đề này, nhận thức và sự tham gia của chính phủ, khu vực tư nhân và xã hội là yếu tố then chốt.”
Borg Tsien Tham nhấn mạnh rằng: “Cuộc thi lập trình như thế này mang đến một không gian an toàn nhưng cũng hết sức thú vị cho các bạn trẻ thỏa sức với các ý tưởng mới đầy sáng tạo.”
Qua quá trình đánh giá của hội đồng giám khảo là các chuyên gia công nghệ, chuyên gia về vấn đề rác thải nhựa trên biển và các doanh nhân, đội đến từ Campuchia với đại diện là Chanrithisak Phok và Bunnet Phoung đã xuất sắc trở thành đội thắng cuộc. Họ đã thành công trong việc tạo ra ứng dụng dựa trên lòng trung thành của khách hàng để từ đó giúp giảm sử dụng nhựa.
Ứng dụng được kết nối với nhiều nhà bán hàng từ thực phẩm cho đến nhu yếu phẩm hàng ngày. Khách hàng mua hàng không sử dụng đồ nhựa từ các nhà bán hàng trên ứng dụng sẽ nhận được phần thưởng thông qua ứng dụng khi quét mã QR.
Chanrithisak Phok và Bunnet Phoung, đại điện đội thắng cuộc cho biết: “Chúng tôi vinh dự là người thắng cuộc trong cuộc thi và có cơ hội trình bày ý tưởng của mình cho các nhà đầu tư cũng như các bên liên quan. Hy vọng rằng chương trình ươm tạo tài năng của CSIRO và mạng lưới mà chúng tôi thiết lập được trong quá trình dự thi sẽ giúp phát triển ứng dụng này và tạo nên sức ảnh hưởng đến xã hội và môi trường.”
Phok chia sẻ thêm rằng ý tưởng của họ được lấy cảm hứng từ các dữ liệu mà họ tìm thấy, một trong số đó là việc kinh doanh dịch vụ ăn uống chiếm đến 31% nguyên nhân gây ô nhiễm rác thải nhựa trên biển.
Đội thắng cuộc không chỉ có cơ hội trình bày ý tưởng của mình ở khu vực mà còn nhận được phần thưởng tiền mặt trị giá 7.000 đô la Mỹ, và tham gia vào chương trình ươm mầm tài năng tại Trung tâm đổi mới nhựa của CSIRO.
Tiến sĩ Yang Mee Eng, Giám đốc điều hành Quỹ ASEAN, cho biết: “Sự tham gia của các bạn trẻ là rất quan trọng trong nâng cao nhận thức về vấn đề rác thải nhựa trên biển. Chúng tôi tin rằng sức mạnh của giới trẻ sẽ là một phần của giải pháp. Khi xem qua các bài dự thi, tôi nhận thấy các ý tưởng và đổi mới mang tính đột phá, rất có tiềm năng trong giải quyết vấn đề môi trường này. Chúng tôi hi vọng rằng cuộc thi sẽ mở ra các hướng nghiên cứu, đổi mới và thay đổi nhận thức chung của cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.”